مشکلات چند قلوزایی

عبارت چندقلوزایی به شرایطی اطلاق می شود که در آن دو یا چند جنین در شکم مادر تشکیل می شود.

اگرچه چند قلوزایی تنها درصد کمی از بارداری ها و در حدود سه درصد از آنها را شامل می شود اما امروزه این آمار رو به افزایش گذاشته است و از سال ۱۹۸۰، با ۵۹ درصد افزایش روبه رو شده است تا جایی که امروزه از هر یکهزار تولد در امریکا، ۳۰ درصد آنها چندقلوزایی است.

● علت چند قلوزایی

اگرچه علت دقیق و مشخصی برای چندقلوزایی یافت نشده است اما گفته می شود که برخی از موارد یاد شده در زیر می تواند علت چندقلوزایی باشد:

▪ موروثی: چندقلوزایی می تواند یک امر موروثی باشد یعنی در صورتی که سابقه چندقلوزایی در افراد خانواده، اجداد و... وجود داشته باشد، احتمال بروز آن نیز بیشتر می شود.

▪ سابقه قبلی: زنانی که در بارداری های قبلی خود چندقلوزایی داشته اند، با احتمال بیشتری در معرض چندقلوزایی قرار دارند.

▪ سن بالا: برخی تحقیقات حاکی از آن است که بارداری در سنین بالای ۳۰ سال احتمال چندقلوزایی را بالاتر می برد. همچنین زنانی که باردارشدن را به تعویق می اندازند، بیش از سایرین در معرض چندقلوزایی هستند.

▪ نژاد: نژاد امریکایی و آفریقایی بیش از آسیایی ها و امریکایی های بومی در معرض چندقلوزایی قرار دارند.
بارداری با روش های درمانی مانند IVF، FSH و...

در این نوع باروری گاهی چندقلوها به هم شبیه هستند و هر کدام جفت و کیسه آمنیوتیک جداگانه ای دارند و نتیجه بارداری می تواند دختر، پسر یا ترکیبی از این دو باشد اما گاهی یک سلول نطفه ماده بارورشده و سپس به دو جنین یا بیشتر تقسیم می شود. در این بارداری چندقلوها کاملاً شبیه به هم بوده و همه دختر یا همه پسر هستند.

اگرچه این چندقلوها از نظر ژنتیکی مثل هم هستند اما شخصیت های متفاوتی داشته و از حس غریزی با هم فرق دارند. این چندقلوها می توانند جفت و یا کیسه آمنیوتیک جداگانه ای داشته باشند اما اغلب جفت آنها یکسان و کیسه آمنیوتیک آنها مجزاست. در برخی از موارد نیز مشاهده شده است چند قلوهای یکسان، دارای جفت و کیسه آمنیوتیک مشترکی بوده اند.

● توجه خاص
اگرچه چندقلوزایی در ابتدا هیجان و شادی خاصی را به همراه می آورد اما در این نوع بارداری ها احتمال بروز برخی مشکلات نیز افزایش پیدا می کند، در زیر به آنها اشاره می شود:

▪ افزایش فشارخون
زنانی که بارداری چندقلویی دارند سه برابر بیشتر از بارداری های معمولی در معرض رویارویی با فشارخون بالا هستند. این مشکل اغلب در اوایل دوران بارداری و شدیدتر از حالت عادی رخ می دهد. همچنین احتمال قطع جفت نیز در چندقلوزایی بیشتر است.

▪ نواقص مادرزادی
در چند قلوزایی احتمال بروز نواقص مادرزادی، ناراحتی قلبی و یا گوارشی تا دو برابر افزایش می یابد.

▪ زایمان زودرس
زایمان حدود ۵۰ درصد بارداری های چندقلویی، قبل از هفته سی و هفتم بارداری اتفاق می افتد. هر چه تعداد چند قلوها بیشتر باشد، احتمال زایمان زودرس نیز بیشتر می شود.

به دلیل زایمان زودرس سیستم بدن چند قلوها بطور کامل تکامل نیافته است و اغلب نوزادان، کم وزن و با وزنی در حدود2/5 کیلوگرم متولد می شوند. از این رو نیاز به توجه خاص خصوصاً در زمینه تنفس، تغذیه و ... دارند.

▪ کم خونی
احتمال ابتلا به کم خونی در چند قلوها تا دو برابر بیشتر است و در صورتی که سطح هموگلوبین خون آنها خیلی پائین باشد، نیاز به تزریق خون نیز وجود خواهد داشت.

▪ سقط جنین
اگر چه احتمال سقط جنین در بارداری های چندقلویی در سه ماهه اول بارداری نیز وجود دارد اما احتمال سقط با پیشرفت بارداری، افزایش پیدا می کند.

▪ سندرم انتقال خون دوقلویی
در این بیماری، جفت جریان خون را بطور مساوی به دو جنین نمی رساند. این مشکل در حدود ۱۵ درصد از بارداری های دوقلویی با جفت مشترک اتفاق می افتد.

▪ زایمان به روش سزارین
زایمان اغلب بارداری های چندقلویی به روش سزارین انجام می شود.

▪ خونریزی پس از زایمان
احتمال خونریزی پس از زایمان در چند قلوزایی بیشتر است و این احتمال در صورت وجود بارداری های قبلی، افزایش پیدا می کند.